Gemiddeld 132 euro per jaar besparen op de energierekening: bij 400 huishoudens in de Utrechtse wijk Kanaleneiland lukt dit al. Het geheim? Onderwijs en samenwerking met mensen uit de buurt. In Kanaleneiland wonen mensen met verschillende achtergronden. Sommigen hebben moeite met de Nederlandse taal, of ze lezen de voorlichting van instellingen zoals de gemeente en andere maatschappelijke organisaties niet. “Die mensen zijn daardoor moeilijk te bereiken,” vertelt Bo Maeijer, projectleider voor Stichting Technotrend. “Dat is jammer, want zo missen zij ook alle informatie over hoe je je energierekening omlaag brengt.”
“Via de kinderen bereik je de ouders”
“Stichting Technotrend gelooft in de kracht van onderwijs. We hebben 40 VMBO-leerlingen uit Kanaleneiland laten meedenken over wat de beste manier is om mensen in de buurt te bereiken. Ook hebben we op 4 basisscholen in de wijk aan 400 leerlingen lesgegeven over energiebesparing. Leerlingen gingen daarbij echt zelf aan de slag. Alles wat ze hadden gemaakt en geleerd deelden ze na afloop met hun ouders op een energiemarkt. Daar was ook een energiecoach van Energiebox aanwezig. Die geeft op afspraak energieadvies aan huis.”
Praktische hulp en tips
Een energiecoach kijkt bijvoorbeeld hoe de thermostaat is afgesteld, waar warmte verloren gaat, welke apparaten veel stroom gebruiken en of er onnodig lampen blijven branden. Ook legt een coach uit hoe je energie kunt besparen door kleine aanpassingen. Bijvoorbeeld door de waterkoker niet helemaal te vullen, maar een afgepaste hoeveelheid water op te warmen. Elk huishouden waar zo'n coach komt, krijgt een energiebox: een doos met spullen om energie te besparen, zoals radiatorfolie, een waterbesparende douchekop, raamfolie, een douchetimer, een ledlamp en tochtstrips. Buurtbewoners die deze energiebesparende maatregelen uit de energiebox lastig vonden om te installeren, konden terecht bij de Klussendienst: mensen uit de buurt die komen helpen.
Buurtbewoners betrekken
Bo: ”De hulp van Amina Berkane Abakhou en Khalid Achahbar was onmisbaar voor ons project. Amina heeft vanuit de Wijkcoöperatie Kanaleneiland geholpen om energiecoaches te vinden. En zij kende Khalid. Hij was al betrokken bij de wijkcoöperatie en is in de wijk echt een sleutelfiguur. Dankzij hem hebben we veel buurtbewoners kunnen bereiken”.
Khalid: “De mensen hier in Kanaleneiland kennen en vertrouwen me. Ik spreek hun taal. Eerder heb ik voorlichting gegeven over bijvoorbeeld afvalscheiding en het nut van vaccinaties. En nu dus ook over energiebesparing. Binnenkort bijvoorbeeld aan een groep ouders die er via hun kinderen over heeft gehoord.
Ik ken veel mensen die actief zijn in de wijk. Zo hebben we vijf geschikte en betrouwbare klussers gevonden. We hebben bewust ook een vrouw aangenomen. In Kanaleneiland woont een groot aantal alleenstaande moslimvrouwen. Zij vinden het prettiger om een vrouw over de vloer te krijgen.”
Kennis blijft aanwezig in de wijk
“De meeste klussers hadden nog geen baan. Alle klussers hebben een extra opleiding gekregen van Energie-U. Dat is heel fijn. Zo kunnen ze niet alleen hun werk goed uitvoeren, maar ook de buurtbewoners uitleggen wat die zelf nog meer kunnen doen. Zo verspreidt die informatie zich door de wijk en blijft de kennis aanwezig als het project afgelopen is. Ook dat is onderwijs,” vertelt Khalid.
“Enthousiaste mond-tot-mondreclame is de beste reclame die er is”
De klussendienst heeft in één jaar 409 tochtstrips en 829 stukken radiatorfolie geplakt. 25 ramen zijn voorzien van isolerend raamfolie. Er zijn 696 ledlampen geïnstalleerd en 351 waterbesparende douchekoppen geplaatst. Khalid: “Bijna iedereen die we gesproken hebben na een bezoekje van de klussers was heel dankbaar. Zij vertellen hun buren en vrienden erover. Enthousiaste mond-tot-mondreclame is de beste reclame die er is.”
In Kanaleneiland gaat het door
Bo: ”Het project is eind mei afgesloten, maar in Kanaleneiland is het nog niet voorbij. De Klussendienst blijft bestaan en het uitdelen van de energieboxen gaat door. Dit wordt overgenomen door Energiebox. Hun energiecoaches blijven actief bezig om mensen uit de wijk te werven.
Er zijn ook plannen voor een energiebieb in Kanaleneiland. Daar kun je spullen lenen die te maken hebben met energiebesparing. Een energiemeter bijvoorbeeld om zelf het elektriciteitsverbruik van apparaten te meten. Het is zelfs de bedoeling dat huishoudens daar een inductiekookplaat en pannen kunnen lenen om uit te proberen. Veel wijkbewoners denken dat je daarmee geen traditionele gerechten kunt maken, maar hopelijk ervaren ze zo dat het met wat aanpassingen wel lukt.”
Toolbox
De provincie Utrecht vindt dat de overgang naar schone en duurzame energie voor iedereen haalbaar en betaalbaar moet zijn. Daarom heeft de provincie dit project ondersteund met subsidie. We hebben Stichting Technotrend ook gevraagd om de kennis en ervaring die is opgedaan te bundelen in een toolbox. Ook aan de slag met energiebesparing in de buurt? Profiteer van de geleerde lessen en kijk op www.energietransitieutrecht.nl/kanaleneiland.