Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw

Met het project Utrechtse Melkveehouders Boeren Beter (UMBB) kunnen melkveehouders aan de hand van een set van 15 kritische prestatie indicatoren (KPI’s) hun duurzaamheidsprestaties op het gebied van bodem, water, biodiversiteit en klimaat meten. Hierdoor krijgen de melkveehouders inzicht in hun eigen duurzaamheidsprestaties. Dat biedt inzicht in de eigen bedrijfsvoering voor verdere optimalisatie en mogelijk ook om kosten te besparen. Deelname aan de UMDL biedt hopelijk in de toekomst de mogelijkheid tot stapeling van beloningen. Denk bijvoorbeeld aan verlaging van waterschapslasten en/of lagere rentekosten voor een lening bij de bank. Een subsidieregeling waarmee de UMDL gecombineerd kan worden, is de regeling Samenwerking in veenweidegebieden en Natura 2000-overgangsgebieden op de website van RVO.

De melkveehouder bepaalt zelf welke maatregelen hij/zij neemt om de scores op de kritische Samenwerking in veenweidegebieden en Natura 2000-overgangsgebieden (rvo.nl)prestatie indicatoren (KPI’s) te verbeteren. Hoe hoger de totaalscore, hoe hoger de beloning. Meer informatie over de indicatoren en de beloningsregeling vindt u onder Meest gestelde vragen.

Deelnemers aan de UMDL kunnen hun eigen kengetallen en duurzaamheidsprestaties bespreken en vergelijken met collega-melkveehouders en experts in een studiegroep. Tijdens kennisbijeenkomsten kunnen agrariërs in de provincie Utrecht elkaar inspireren en stimuleren om hun bedrijfsvoering verder te verduurzamen. 
De UMDL is onderdeel van het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG) en wordt gefinancierd door de provincie Utrecht. Hopelijk komt er op termijn geld beschikbaar van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) voor uitbreiding van deze regeling voor deelname door meer agrariërs. In de Kromme Rijnstreek loopt een pilot met fruittelers. Als het geld van LNV beschikbaar komt, dan start in het voorjaar van 2025 een project UMDL voor fruittelers.  

Let op: ruim 100 melkveehouders hebben zich aangemeld voor de UMDL. Melkveehouders die zich nu nog aanmelden, komen op een wachtlijst. Zodra er budget van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit beschikbaar komt, nemen wij contact met hen op om alsnog deel te nemen aan de UMDL.  

Vijf Utrechtse agrarische collectieven* voeren gezamenlijk de UMDL uit en organiseren het programma voor kennisoverdracht. Melkveehouders die deelnemen aan de UMDL worden begeleid door het agrarisch collectief uit hun streek. 
 

*De Utrechtse agrarische collectieven zijn:

• Collectief Eemland
• Collectief Lopikerwaard
• BoerenNatuur Utrecht Oost
• BoerenNatuur Rijn, Vecht & Venen
• Collectief Alblasserwaard/ Vijfheerenlanden.

Ruim 100 melkveehouders hebben zich aangemeld voor de UMDL. Inschrijving is op dit moment niet meer mogelijk. Zodra er budget van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit beschikbaar komt, nemen wij contact met hen op om alsnog deel te nemen aan de UMDL. Met fruittelers wordt in een pilot verkend welke KPI’s en hoe via een managementinformatie systeem of op een andere manier een project in 2025 gestart kan worden. 

Lees ook het antwoord op de vraag 'Waarom is deelname aan de UMDL op dit moment alleen mogelijk voor melkveehouders?'

Om deel te kunnen nemen aan de UMDL bent u melkveehouder en moet u aan de volgende eisen voldoen:

• Uw melkveebedrijf is voor meer dan vijftig procent gelegen in de provincie Utrecht;
• U heeft een KringloopWijzer of bent bereid deze in te (laten) vullen;
• U bent bereid deel te nemen aan de UMDL voor vier jaar, tot en met 2027, en deel te nemen aan studie- en kennisbijeenkomsten;
• U bent bereid een machtiging voor de data af te geven aan het agrarisch collectief uit uw streek;
• U vult de de-minimisverklaring in. 

Er zijn inmiddels meer dan genoeg deelnemers voor de regeling. U kunt zich op dit moment niet meer aanmelden. De stappen 1 tot en met 3 zijn niet meer van toepassing.

Stappenplan vrijwillige deelname aan Utrechtse Melkveehouders Boeren Beter

1. Deelnameformulieren downloaden op deze website:

2. a. deelnameovereenkomst;

   b. de-minimisverklaring.

3. Beide documenten (a. en b.) invullen, ondertekenen en e-mailen naar UMDL2024@rijnvechtenvenen.nl. Op dit moment kunt u zich niet meer aanmelden. 
4. De inschrijving is geaccepteerd bij retour deelnameovereenkomst, als deze is medeondertekend door één van de vijf Utrechtse agrarische collectieven. 
5. U ontvangt bij de retour ontvangen deelnameovereenkomst een Excel bestand. In dit Excel bestand leest u het output bestand van de KringloopWijzer in. Het agrarisch collectief voegt daar de Groene KPI’s aan toe. Aansluitend volgt een adviesgesprek met het agrarisch collectief, waarin de scores en mogelijke maatregelen worden besproken.
6. Check door melkveehouder op score nulmeting en aan de slag met de gekozen maatregelen.
7. Bespreken resultaten en maatregelen in studiegroep (twee keer per jaar). Tevens zijn er gedurende het jaar kennisbijeenkomsten voor alle (melk)veehouders in Utrecht.
8. In het najaar definitieve vaststelling van de hoogte van de beloning van dat jaar. 
9. In december ontvangt de melkveehouder de beloning van de provincie Utrecht, uitbetaald door het agrarische collectief.

De stappen 5 tot en met 8 worden in de periode 2024-2027 jaarlijks herhaald. 

De UMDL is voorlopig alleen voor melkveehouders beschikbaar, omdat zij de grootste groep agrarische ondernemers in de provincie Utrecht zijn. Ook is er voor deze groep een managementsysteem beschikbaar waar de meeste melkveehouders al mee werken (de KringloopWijzer). Tevens wordt gewerkt in een pilot UMDL met fruittelers, opdat als er geld beschikbaar komt van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, zij ook met een UMDL project aan de slag kunnen. In 2023 is met een pilot met fruittelers in de Kromme Rijnstreek gestart. Deze pilot loopt door in 2024.

Bij de aanvraag van de beloningsregeling is het noodzakelijk om een de-minimisverklaring mee te sturen. Deze verklaring moet voorkomen dat deze subsidie effect heeft op het handelsverkeer tussen de Europese lidstaten.

Met de de-minimisverklaring wordt verklaard dat het totaalbedrag aan subsidies of toeslagen onder de norm blijft. Meer weten? Dat kan via de website van SSN: https://www.snn.nl/kennisbank/de-minimissteun.

Tabel Overzicht subsidieregelingen*

* Deze lijst is niet uitputtend, mogelijk ontbreekt een regeling.

** SVNL is agrarisch natuurbeheer, ANLb. ANLb valt niet onder de-minimis.

Voor de stimuleringsregeling van de UMDL voor melkveehouderij zijn gegevens nodig van de KringloopWijzer en van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) en/of Beheerpakketten Biodiversiteitsmonitor (BBM). Mogelijk zijn er nog aanvullende gegevens nodig, bijvoorbeeld van de Milieumeetlat en/of de weidegangkalender.

Het agrarisch collectief verzamelt uw gegevens van de KringloopWijzer en van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Mogelijk zijn er nog aanvullende gegevens nodig van de Milieumeetlat en weidegangkalender. De Utrechtse agrarische collectieven berekenen op basis van uw gegevens de scores op de kritische prestatie indicatoren (KPI’s) en leggen de scores aan u voor. Op basis van uw scores stellen de collectieven vervolgens de beloning vast en betalen ze de beloning aan u uit. Uw gegevens blijven bij de Utrechtse agrarische collectieven. Voor monitoring en evaluatie van de UMDL worden alleen anonieme gegevens gedeeld met derden en de provincie Utrecht.

De UMDL is geen ‘verdienmodel’. De hoogte van de beloning is afhankelijk van de duurzaamheidsprestaties op een set van vijftien vooraf vastgestelde Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s). Hoe hoger de totaalscore in punten, hoe hoger de beloning in euro's. De verwachting is dat de melkveehouders de eerste paar jaar gemiddeld scoren tussen de 2.000 en 2.400 euro per jaar. Door de KPI’s te bespreken en door de genomen maatregelen, loopt de beloning hopelijk op in de jaren die volgen. De maximum beloning is 5.000 euro per bedrijf per jaar. 
Deelname aan de UMDL biedt hopelijk in de toekomst de mogelijkheid tot stapeling van beloningen, bijvoorbeeld voor verlaging van waterschapslasten en/of lagere rentekosten voor een lening bij de bank.

Natuurinclusief houdt in dat er meer variatie aan (inheemse) planten en dieren op het agrarische bedrijf aanwezig zijn, zowel in aantallen als in soorten.
Kringlooplandbouw is een verzamelnaam voor landbouwmaatregelen, die de grondstofkringloop zo veel mogelijk willen laten sluiten. Eenvoudiger gezegd: door bewust en effectief om te gaan met de inzet van je grondstoffen voor de landbouwproductie, kosten besparen op bedrijfsniveau. 

De UMDL is één van de instrumenten van het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG). Er wordt gewerkt aan meer instrumenten, zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid voor agrarische bedrijfsplannen. Dit is mede afhankelijk van het beschikbaar komen van de financiering van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) voor het UPLG. Op deze website vindt u meer informatie over het UPLG.

Op de website van LaMi vindt u meer informatie over de mogelijkheid voor plattelandscoaches en de contactpersonen voor vragen.