Provincie Utrecht gaat de verontreinigde bodem op de voormalige Vliegbasis Soesterberg saneren. Er zit PFAS in de grond en het grondwater.
De verontreiniging is ontdekt tijdens bodemonderzoek in 2018 ter voorbereiding op de realisatie van de beoogde woonwijk, ten zuiden van Park Vliegbasis Soesterberg. Deze locatie ligt ter hoogte van de voormalige brandweerkazerne en de brandweeroefenplaats op de voormalige vliegbasis. Ook bij de voormalige tankplaats zijn PFAS-verontreinigingen in de bodem gevonden. Dit terrein wordt ook meegenomen in de sanering (zie kaartje hieronder met de saneringslocaties).
De grond- en grondwatersanering is nodig om de natuur en het grondwater te beschermen. En om de locatie bij de voormalige brandweerkazerne geschikt te maken voor woningbouw. Met deze sanering zorgt de provincie Utrecht ervoor dat er op Park Vliegbasis Soesterberg geen risico’s meer zijn voor de natuur en het grondwater en dat mensen er veilig kunnen wonen en recreëren.
Onderdelen van de sanering
De sanering zal volgens de huidige inzichten bestaan uit het verwijderen van de sterkst verontreinigde grond. Hier komt geschikte grond voor in de plaats. Ook wordt het verontreinigde grondwater opgepompt en - na zuivering - weer geïnfiltreerd in de bodem. Het doel hiervan is om zowel PFAS uit het grondwater te verwijderen als ook verdere verspreiding tegen te gaan.
De sanering moet zorgvuldig gebeuren. Daarom is eerst meer onderzoek nodig om de verontreiniging beter in beeld te brengen. Er wordt een saneringsplan opgesteld waarin nauwkeurig staat omschreven hoe de sanering uiteindelijk zal worden uitgevoerd. Dat plan moet door de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD), als bevoegd gezag namens de provincie Utrecht, worden goedgekeurd. Daarna volgt een aanbestedingsprocedure waarna een geselecteerde aannemer de sanering uitvoert. Op basis van de huidige inzichten starten de saneringswerkzaamheden naar verwachting in 2026.
Oorsprong van de vervuiling
De provincie Utrecht heeft in 2009 de voormalige Vliegbasis Soesterberg gekocht van het Rijk om het terrein voornamelijk in te richten als natuurgebied. De nieuwe woonwijk aan de rand van het gebied is ook onderdeel van de plannen. Bij een nieuwe woningbouwlocatie moet altijd eerst een bodemonderzoek worden gedaan. Dit bodemonderzoek is in 2018 uitgevoerd. Uit dit onderzoek is gebleken dat de bodem - grond en grondwater - op de geplande woningbouwlocatie verontreinigd is met PFAS-houdende middelen. Deze stof zat in het blusmiddel dat tussen 1983 en 2006 werd gebruikt tijdens brandblusoefeningen op de daar gelegen brandweerkazerne en -oefenlocatie. In deze periode was niet bekend dat PFAS de bodem kon verontreinigen met risico´s voor mens en milieu. Omdat de brandblusoefeningen ook zijn gedaan bij de voormalige tankplaats, is deze locatie ook meegenomen in het onderzoek. Zowel de brandweerkazerne als de tankplaats zijn inmiddels gesloopt.
Planning
Eind 2024 | Saneringsplan klaar |
2025 |
Beschikking Wet bodembescherming saneringsplan (door RUD Utrecht) en aanbesteding van de sanering |
2026 | Start uitvoering grond- en grondwatersanering |
Webinar bodemsanering
Op 17 januari 2024 heeft provincie Utrecht de gemeenteraden van Soest en Zeist en Provinciale Staten Utrecht via een webinar geïnformeerd over de PFAS-bodemsanering op de voormalige vliegbasis in Soesterberg. Deskundigen vertellen over de noodzaak van deze sanering, de aanpak en de planning. Deze webinar is opgenomen en van de opname is een video gemaakt. U vindt de link naar deze video onderaan de pagina bij ‘Zie ook’.
PFAS
Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Zij komen van nature niet in het milieu voor. Deze stoffen komen in veel producten voor: van koekenpannen (anti-aanbaklaag) tot regenjassen. Maar ook in cosmetica, bestrijdingsmiddelen en blusschuim zijn deze stoffen aanwezig. De stoffen zijn hittebestendig en vuil- en waterafstotend. Het zijn deze eigenschappen waardoor PFAS veelvuldig is verwerkt in producten. Een groot nadeel is dat PFAS nauwelijks wordt afgebroken, waardoor deze zich ophoopt in het milieu.
Vragen
Leest u eerst de antwoorden op de vragen hieronder over de sanering. Staat uw vraag er niet bij? Stuurt u dan een e-mail naar bodemsaneringvliegbasis@provincie-utrecht.nl.